Catenaccio là gì? Có phù hợp hiện nay không?

Catenaccio là gì?

Catenaccio là thuật ngữ tiếng Ý có nghĩa "then cửa" và ám chỉ một chiến thuật phòng ngự cực kỳ chặt chẽ trong bóng đá. Khung thành của đội sử dụng nó được bảo vệ gần như ở mức tuyệt đối trước các đợt tấn công của đối thủ. Cùng 90phut đọc bài viết dưới đây.

Có nhiều sơ đồ chiến thuật Catenaccio mà các huấn luyện viên thường sử dụng, bao gồm 4-5-1, 1-3-3-3, 1-4-4-1 và thậm chí là 1-4-3-2.

Nguyên tắc hoạt động của Catenaccio

Catenaccio hoạt động dựa trên nguyên tắc tối ưu khả năng phòng ngự và hướng đến sự chặt chẽ một cách hoàn hảo nhất có thể, bằng cách chơi 1 kèm 1. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng Catenaccio là một lối đá vô cùng tù túng khi các huấn luyện viên chỉ biết chăm chăm vào việc phòng thủ, trong khi thực tế việc sắp xếp nhân sự trong Catenaccio là cả một nghệ thuật.

HLV Rappan được coi là cha đẻ của Catenaccio khi sáng tạo và áp dụng nó lần đầu tiên vào năm 1932 tại câu lạc bộ Vertette. Ông sử dụng sơ đồ chiến thuật 4-5-1 với 4 hậu vệ chơi cố định theo quy tắc 1 kèm 1. Sơ đồ này có 5 tiền vệ và chỉ sử dụng 1 tiền đạo duy nhất, tạo ra một tấm lưới dày ở tuyến giữa để đối phó với mũi tấn công của đối thủ.

Đến năm 1947, huấn luyện viên Rocco đã biến đổi Catenaccio bằng sơ đồ chiến thuật 1-3-3-3.

Ông sử dụng một hậu vệ quét đứng ngay trước mặt thủ môn để truy cản các tiền đạo đối phương khi họ tiếp cận vòng cấm. Với chiến thuật này, ông đã giúp Triestina bất ngờ giành được vị trí Á quân ở Serie A mùa giải năm đó.

Sau khi chuyển sang huấn luyện cho AC Milan, ông thường xuyên thay đổi Catenaccio bằng các sơ đồ chiến thuật như 1-4-3-2, 1-4-4-1, giúp đội giành được nhiều danh hiệu lớn như 2 lần vô địch Serie A, 2 lần vô địch Cúp C1, 3 lần vô địch Siêu cúp Ý,...

Đến năm 1963, huấn luyện viên Helenio Herrera khi mới chuyển từ Barca sang Inter Milan, không sử dụng các chiến thuật tấn công như trước đó, mà thay vào đó ông dùng Catenaccio để đối đầu với Catenaccio.

Nhưng Helenio Herrera đã cải tiến Catenaccio thành chiến thuật phòng ngự - phản công nhanh. Nhờ đó, Inter Milan bắt đầu thắng trận nhiều hơn với các tỷ số tối thiểu như 1-0, 2-1,... Ông đã mở ra triều đại hoàng kim của Inter Milan với 2 danh hiệu vô địch Serie A, 2 lần vô địch Cúp C1 và nhiều danh hiệu lớn khác.

Ưu, nhược điểm của Catenaccio

Ưu điểm của Catenaccio

Bất kể chiến thuật nào trong bóng đá cũng sẽ có những điểm mạnh và yếu. Với Catenaccio, những ưu điểm nổi bật bao gồm:

• Hiệu quả trong phòng thủ.

• Ngăn đối thủ tiếp cận khu vực gần khung thành với tuyến phòng ngự đầy đặc.

• Gây áp lực lên tiền đạo và sự phòng ngự của đối phương.

• Giúp đội bóng duy trì sự vững chắc trong trường hợp thiếu người do thẻ đỏ.

Nhược điểm của Catenaccio

Những hạn chế của Catenaccio bao gồm:

• Đòi hỏi người sử dụng phải giữ chặt phản ứng và nhận biết cầu thủ đối phương ở vị trí nào, gây khó khăn trong đối đầu với chiến thuật tấn công tổng lực.

• Giới hạn khả năng tấn công.

• Chơi lùi sâu có thể khiến trận đấu trở nên nhàm chán và không được ưa chuộng, ảnh hưởng đến đội bóng và các cổ đông.

Liệu Catenaccio có còn hợp thời?

Những năm từ 1960 đến 1970 đã thấy sự cực thịnh của Catenaccio, nó đã thống trị hầu hết các câu lạc bộ ở Ý cũng như đội tuyển quốc gia Ý. Điều này khiến mỗi khi nhắc đến đội bóng màu thiên thanh, người ta sẽ liên tưởng ngay đến Catenaccio và ngược lại.

Tuy nhiên, hiện tại Catenaccio không còn phù hợp với thời điểm hiện đại. Với quy định hiện tại của các giải đấu, thắng sẽ được cộng 3 điểm, hòa nhận 1 điểm. Do đó, chiến thuật Catenaccio, dù có thể giúp đảm bảo ít nhất một điểm, nhưng nó lại không tạo được sự tấn công mạnh mẽ để giành chiến thắng và thu được 3 điểm.

Bên cạnh đó, Catenaccio được đánh giá là lối chơi không cân bằng vì tập trung quá nhiều vào công tác phòng ngự và làm lu mờ đi vai trò của hàng tiền đạo.

Ngày nay, Catenaccio vẫn còn được một số ít đội bóng sử dụng nhưng đa phần đều được cải tiến để có thể cân bằng được giữa phòng ngự và tấn công nhằm mục đích tạo nên một lối chơi đẹp mắt hơn.

Trên đây là bài viết giải thích Catenaccio là gì và phân tích lối đá truyền thống của làng túc cầu.

Hãy tiếp tục theo dõi trang để cập nhật thông tin về sơ đồ bóng đá và các chiến thuật thú vị khác để bổ sung thêm kiến thức về chiến thuật bóng đá.